Ông Phạm Xuân Mai cho biết TP.HCM là địa phương có lượng xe máy cao nhất thế giới, trung bình có 910 xe máy/1.000 dân. Con số này ở Hà Nội là 653, ở Bangkok (Thái Lan) 265, ở Dehli (Ấn Độ) 175 và Jakarta (Indonesia) 160. Hiện 98% gia đình ở TP.HCM có xe máy. Tổng số xe máy của thành phố (TP) khoảng 7,5 triệu xe, trung bình hàng năm tăng 400.000 - 500.000 xe. Xe máy là kẻ chiếm đất dành cho giao thông của TP, bởi quỹ mặt đường hiện nay của TP đạt khoảng 26 triệu m² không đủ khả năng chứa 70 - 80% lượng xe máy hoạt động. Thực tế, lượng xe máy hoạt động chiếm 12 - 48 triệu m² của TP. Xe máy gây ra kẹt xe theo kiểu “cuộn chỉ rối”, cảnh sát giao thông (CSGT) khó điều tiết gỡ rối. Trong khi ôtô thì kẹt thành dòng, CSGT có thể xử lý được.

 

 

Theo ông Mai, xe máy cũng là thủ phạm chính gây ra tai nạn giao thông. Số liệu thống kê cho thấy hàng năm tại TP.HCM tai nạn giao thông làm chết 700 - 800 người và hàng ngàn người bị thương. Tai nạn giao thông xảy ra chủ yếu tại nội đô (65%) và chủ yếu do xe máy (71%). TP.HCM đã nói đến chuyện hạn chế xe máy mười mấy năm rồi mà tới giờ này vẫn không thực hiện được. Nay cần làm một cú đột phá, một cuộc cách mạng về giao thông mới thay đổi được bộ mặt giao thông của TP. Không cách nào khác là phải cấm, tiến tới loại bỏ xe gắn máy ra khỏi hệ thống giao thông của TP.

 

Ông Mai cho rằng phải đánh vào kinh tế của người dân. Khi dân không chịu được thì sẽ từ bỏ sử dụng xe máy. Cụ thể, TP có thể triển khai thu phí, hạn chế xe máy vào khu trung tâm bằng cách không tổ chức chỗ đậu xe, không quy hoạch khu vực đậu xe thì không cách gì người dân sử dụng xe máy. Ngoài ra, nếu cấm cả việc đậu xe trên vỉa hè thì sẽ dần hạn chế được xe máy. Ông Mai lập luận thêm: “Nói như thế thì có người sẽ bảo làm thế thì người nghèo sống bằng gì? Tôi cho rằng cứ kêu như thế thì không thể phát triển đất nước. Việt Nam bây giờ không còn là một nước nghèo nữa. Phải từ bỏ tư duy đem cái nghèo ra dọa nhau mãi”.

 

Ngược lại, theo ông Mai, chính việc dung dưỡng không quyết liệt loại bỏ xe máy đã kéo lùi sự phát triển của TP.HCM, từ đó khiến đời sống của người dân không thể phát triển hơn. Bởi theo tính toán sơ bộ, tổng thiệt hại do xe gắn máy gây ra cho TP.HCM ước khoảng 6,184 tỷ USD mỗi năm, chiếm 13,4% GDP của TP, cao hơn tốc độ tăng trưởng GDP của TP hàng năm (chỉ đạt khoảng 7-8%).

 

“Đã đến lúc chúng ta đừng nói, đừng bàn nhiều nữa. Tôi hy vọng đây là lần cuối cùng TP tổ chức hội thảo về nội dung này. Phải bắt tay vào thực hiện ngay” - ông Mai tha thiết đề xuất.

 

Giáo sư tiến sĩ Nguyễn Ngọc Giao - chủ tịch Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật TP - cho biết thêm ông Phạm Xuân Mai đã nghiên cứu về đề tài về xe gắn máy từ năm 2004 và tiếp tục theo đuổi đến nay.